Nguyên nhân Bạo động tại Ürümqi, tháng 7 năm 2009

Tân Cương, một vùng đất rộng lớn ở Trung Á, là lãnh thổ tự trị trong Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Thành phần sắc tộc tại đây rất đa dạng, gồm nhiều nhóm thiểu số - 45% dân cư là người Uyghur, 40% người Hán,[8] - là sắc dân đa số tại Trung Quốc. Thủ phủ Ürümqi là một thành phố công nghiệp hóa với 2.3 triệu người, với khoảng 75% dân cư là người Hán, 15% người Uyghur, 10% thuộc về các sắc tộc khác.[9] Mâu thuẫn sắc tộc giữa người Uyghur và người Hán đã tồn tại từ nhiều thập kỷ, thỉnh thoảng bùng lên thành bạo lực sắc tộc. Một số người Uyghur tại đây tỏ ra bất mãn với sự bất bình đẳng trong mức sống và sự phân biệt đối xử giữa người Hán và người thuộc các sắc dân thiểu số.[10]

Bạo động bùng nổ từ vụ hai người Uyghur bị những đồng nghiệp người Hán tại Thiều Quan, Quảng Đông giết hại vào ngày 25 tháng 6 năm 2009[6][7]. Án mạng xảy ra chỉ vì một tin đồn do những công nhân bất bình thêu dệt, rằng vài người Uyghur đã hiếp dâm 2 phụ nữ người Hán tại một nhà máy. Vụ bạo động tại Ürümqi bắt đầu sau một cuộc biểu tình ở đường Đại Ba Trát để phản đối cách giải quyết của chính quyền và yêu cầu một cuộc điều tra toàn diện về vụ án. Theo những lãnh đạo sống lưu vong, số người chết trong vụ án tại Quảng Đông cao hơn nhiều so với báo cáo. Mặc dù người chịu trách nhiệm về việc tung tin đồn đã bị bắt, người Uyghur buộc tội nhà chức trách thất bại trong việc bảo vệ những công nhân Uyghur và bắt giữ những người Hán nào có liên quan.

Các viên chức chính quyền trung ương, mặt khác nói rằng vụ bạo động là "tội ác bạo lực có tổ chức" được "xúi giục, chỉ đạo từ nước ngoài và tiến hành bởi những kẻ ngoài vòng pháp luật". Điều này ám chỉ Phong trào Độc lập Đông Turkestan và các lực lượng bên ngoài ủng hộ độc lập cho người Uyghur được lãnh đạo bởi bà Rebiya Kadeer, một người bất đồng chính kiến. Bà Kadeer phủ nhận những cáo buộc của chính quyền Trung Quốc rằng bà gần đây khuyến khích những người Uyghur "dũng cảm hơn" và "làm một điều gì đó lớn lao".

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bạo động tại Ürümqi, tháng 7 năm 2009 http://www.cbc.ca/world/story/2009/07/07/china-xin... http://news.sina.com.cn/c/ng%C3%A0y http://english.cctv.com/program/chinatoday/2009090... http://edition.cnn.com/2009/WORLD/asiapcf/09/05/ch... http://www.economist.com/world/asia/displaystory.c... http://www.forbes.com/2009/07/05/china-riots-xinji... http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM... http://www.latimes.com/news/nationworld/nation/la-... http://www.nytimes.com/2009/07/06/world/asia/06chi... http://www.reuters.com/article/worldNews/idUSTRE56...